Warszawski sąd ponownie unieważnia umowę kredytu hipotecznego indeksowanego do CHF.
Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie III Wydział Cywilny (SSO Błażej Domagała) po rozpoznaniu 2 grudnia 2022 r. w Warszawie na rozprawie sprawy z powództwa Klientów Kancelarii przeciwko Bankowi Millennium Spółce Akcyjnej z siedzibą w Warszawie ustalił, że umowa o millekredyt dom zawarta pomiędzy powodami a Bankiem Millennium jest nieważna i zasądził od pozwanego Banku Millennium dochodzone kwoty z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 7 kwietnia 2022 r. do dnia zapłaty.
Kredytobiorcy nie zostali odpowiednio poinformowani o możliwym nieograniczonym ryzyku walutowym i faktycznych, realnych skutkach znacznych zmian kursu waluty szwajcarskiej zarówno dla wysokości należnej do spłaty kwoty, jak i wysokości rat, a tym samym o rzeczywistym koszcie kredytu. W sprawie ustalono, że powodowie nie znali zasad ustalania kursów walut stanowiących podstawę dokonywanych przez bank przeliczeń. Nie wyjaśniono im tego w jakikolwiek sposób, pomimo, że zasady te miały istotne znaczenie dla wykonania przez nich umowy, stanowiąc podstawę do obliczenia należnego im od banku świadczenia oraz przypadających od nich na rzecz kredytodawcy spłat. Zapis umowny wskazywał właściwie jedynie na to, że bank miał całkowitą dowolność w określeniu kursu CHF, gdyż nie podano jakichkolwiek obiektywnych czynników służących do jego ustalenia.
Głównym powodem unieważnienia przez Sąd kwestionowanej umowy były występujące w niej klauzule niedozwolone. Znaczenie dla oceny abuzywności postanowień umownych miały zagadnienia związane ze świadomością powodów co do ryzyka walutowego. Na gruncie niedozwolonych postanowień umownych takie okoliczności musiały być istotne z punktu widzenia nierównomiernego rozłożenia ryzyka związanego z wykonaniem umowy, niedochowaniem przez profesjonalistę obowiązku lojalności wobec kontrahenta – konsumenta i tym samym naruszenia równowagi we wzajemnych stosunkach. Miało to szczególne znaczenie przy ocenie zgodności zapisów umowy z dobrymi obyczajami. Podkreślić należy, że nie chodziło tutaj o to, czy bank ponosił, czy też nie, ryzyka związane ze zmianą kursu walut. Sprawa była bowiem badana na gruncie przepisów konsumenckich. Sąd rozpoznający sprawę uznał, że bank zatrudnia ekspertów od oceny ryzyka, ma wyspecjalizowane zespoły zajmujące się takimi zagadnieniami i wiedza w takiej instytucji w tym zakresie jest oczywista. W sprawie natomiast istotne było to, czy o ryzyku został prawidłowo powiadomiony konsument i czy na mocy konkretnych, indywidualnych postanowień umownych doprowadzono do sytuacji narażenia go na nie w sposób nieograniczony, bez jednoczesnego obciążenia tożsamym, równoważnym ryzkiem przedsiębiorcy (banku). Powodowie zostali narażeni na możliwy, nieograniczony wzrost należnych od nich na rzecz pozwanego świadczeń, poprzez wprowadzenie ich waloryzacji walutą obcą.
Sąd oddalił jednak część należnych Klientom odsetek powołując się na stanowisko Sądu Najwyższego z 7 maja 2021 r. (III CZP 6/21) uznając, że wymagalność świadczenia powstała z chwilą trwałej bezskuteczności umowy, która mogła zaistnieć dopiero po wyrażeniu przez Klientów świadomej woli co do tego, że nie zgadzają się na związanie ich niedozwolonymi postanowieniami umownymi. To zaś mogło zdaniem Sądu nastąpić dopiero po wyjaśnieniu im konsekwencji takiego działania przez niniejszy Sąd i wyrażeniu przez nich woli, a nastąpiło to (według Sądu) w oświadczeniu z 6 kwietnia 2022 r. Od tego dnia dopiero powodowie mogli domagać się zapłaty nienależnego świadczenia – w tym zakresie została złożona apelacja.
Wyrok jest nieprawomocny, sygn. akt: III C 1222/21.