Sąd Okręgowy w Warszawie unieważnił umowę kredytu dawnego Nordea Banku (obecnie PKO BP), natomiast uwzględnił zarzut zatrzymania zgłoszony przez pozwanego.
Sąd Okręgowy w Warszawie XXVIII Wydział “frankowy” Cywilny (Piotr Grenda) po rozpoznaniu w dniu 3 stycznia 2023 r. w Warszawie na rozprawie sprawy z powództwa Klientów Kancelarii przeciwko Powszechnej Kasie Oszczędności Bankowi Polskiemu S.A. z siedzibą w Warszawie o zapłatę i ustalenie oraz o zobowiązanie ustalił, że zawarta przez powodów z poprzednikiem prawnym pozwanego umowa o kredyt mieszkaniowy Nordea – Habitat jest nieważna; zasądził od pozwanego na rzecz powodów kwotę 263.280,08 zł z tym, że pozwanemu przysługuje prawo zatrzymania, dopóki powodowie nie zaofiarują mu zwrotu otrzymanego świadczenia w wysokości 298.159,54 zł albo nie zabezpieczą roszczenia pozwanego o zwrot tej kwoty; zasądził także od pozwanego na rzecz powodów koszty procesu w całości.
Przyczyną wadliwości umowy, prowadzącej do jej nieważności, był narzucony przez bank sposób ustalania wysokości kwoty podlegającej zwrotowi a w konsekwencji i wysokości odsetek – a więc głównych świadczeń kredytobiorców. Ustalenie ich wysokości wiązało się z koniecznością odwołania się do kursów walut ustalanych przez bank w tabeli kursów. Tymczasem umowa nie określała prawidłowo zasad ustalania tych kursów.
Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego doprowadziła finalnie Sąd do przekonania, że klauzula przeliczeniowa wyrażająca wysokość świadczenia ze strony banku w PLN, oraz mechanizm spłaty kredytu w złotych polskich w oparciu o przeliczenie wysokości raty w walucie obcej z zastosowaniem właściwego kursu kupna/sprzedaży waluty wynikającego z tabeli kursów walut (dewiz) obowiązujących danego dnia w banku, osadzone są w niedozwolonych postanowieniach umownych (co należy uznać na przesądzone w świetle orzecznictwa sądów powszechnych i Sądu Najwyższego). Z uwagi na rangę tych postanowień w systematyce analizowanego kontraktu Sąd doszedł do przekonania, że dotyczą one istoty zobowiązania, bez istnienia których kontrakt kredytu nie może zostać uznany za ważny, zważywszy chociażby na zasadniczy zakaz uzupełniania luk treścią przepisów o ogólnym charakterze (wynikający chociażby z orzecznictwa TSUE), czy pozostałe postanowienia, jak te dotyczące oprocentowania (stawka referencyjna właściwa dla waluty obcej).
Sąd uwzględnił zarzut zatrzymania zgłoszony przez pozwanego podzielając pogląd, że umowa kredytu jest umową wzajemną. Z uwagi na uwzględnienie zarzutu zatrzymania oddalono powództwo główne w pozostałej części w zakresie żądania dotyczącego odsetek – w tym zakresie zostanie złożona apelacja.
Wyrok jest nieprawomocny, sygn. akt: XVIII C 8593/21.